Czy brytyjski parlament staje się wielkim laboratorium AI? Nowe badanie Pimlico Journal sugeruje, że tak, a posłowie coraz częściej używają fraz charakterystycznych dla ChatGPT. Wzrost występowania zwrotu *I rise to speak* o ponad ę270% w ciągu zaledwie ośmiu miesięcy to jeden z sygnałów, że coś jest na rzeczy. Fraza, która przez 200 lat była w brytyjskim parlamencie rzadkością, nagle zyskała na popularności.
To jednak nie wszystko. Analiza wykazała, że słowa takie jak *underscores*, *streamline* czy *navigating*, typowe dla wypowiedzi generowanych przez sztuczną inteligencję, osiągnęły rekordowe poziomy. Wendy Morton, posłanka Partii Konserwatywnej, została wskazana jako przykład osoby, której przemówienie było szczególnie podejrzane. Użyła „reguły trzech” 12 razy i siedmiokrotnie konstrukcji *not just… but…*. Niektóre jej zdania, jak to o łzach, brzmiały, jakby były przetłumaczone przez translatora.
Zjawisko to nie ogranicza się do jednej partii. Poseł laburzystów Mike Reader przyznał się, że używa ChatGPT do odpowiadania na maile od wyborców. Bronił się, tłumacząc, że otrzymuje ich ponad 500 tygodniowo. Co więcej, ujawnił, że wielu posłów korzysta z AI na co dzień, a on sam z zespołem gra w „ChatGPT Bingo”, by rozpoznawać przemówienia napisane przez maszynę. Jego zdaniem, algorytm często sugeruje, by przemówienia zaczynać od *I rise to speak in support of…*, co brzmi jak z amerykańskiego filmu.
Pierwszy oficjalny przypadek użycia AI w parlamencie miał miejsce w grudniu 2022 roku, gdy konserwatywny poseł Luke Evans wygłosił przemówienie napisane przez sztuczną inteligencję, ale był w tym transparentny. Obecnie posłowie robią to po kryjomu, chociaż rząd brytyjski oficjalnie inwestuje w AI, planując stworzenie „AI Growth Zones” i pilotażowo testując Microsoft Copilot dla parlamentarzystów. Luke Evans, uczestniczący w programie, przyznaje, że choć technologia jest ważna, to martwi się, gdy politycy używają jej do outsourcowania własnych opinii i pomysłów.
A jak wygląda sytuacja w Polsce? Ministerstwo Cyfryzacji uruchomiło PLLuM (Polski Duży Model Językowy), testowany w Częstochowie, a minister Krzysztof Gawkowski powołał zespół doradczy ds. AI. Polski parlament wydaje się podchodzić do tematu bardziej metodycznie niż brytyjscy koledzy. Mimo to i u nas nie brakuje kontrowersji, jak chociażby w 2023 roku, kiedy Platforma Obywatelska użyła deepfake’u głosu Mateusza Morawieckiego w reklamie wyborczej, co wywołało sporą dyskusję na temat etyki.
Frustrację z powodu nadużywania AI wyraził poseł Tom Tugendhat, który stwierdził, że Izba Gmin „to kompletna strata czasu”. Podkreślił, że zwrot *I rise to speak* to amerykanizm, wprowadzany przez AI wytrenowane na amerykańskich tekstach. To pokazuje, jak algorytmy mogą nieświadomie zmieniać kulturę polityczną. Pytanie brzmi: czy chcemy parlamentu, w którym przemówienia są generowane przez maszyny? Czy nie tracimy czegoś istotnego, gdy politycy udają, że mają emocje i przekonania, które w rzeczywistości napisał za nich algorytm?
Być może Polska ma szansę wyciągnąć wnioski z brytyjskich błędów. Zamiast ukrywać użycie AI, politycy powinni być transparentni. Sztuczna inteligencja powinna wspierać demokrację, a nie ją zastępować. Pozostaje tylko pytanie: czy politycy będą na tyle mądrzy, by z tej szansy skorzystać?
Fotografia: źródło pixabay.com
